Een paar jaar geleden stond ik in een krappe trailer naast de drukke 110 snelweg in Los Angeles toen onderzoekers van de University of Southern California roet wegvaagden door voertuigen die op slechts enkele meters van hun instrumenten reden. Ik was daar om te leren hoe wetenschappers luchtverontreiniging begonnen te begrijpen – van elektriciteitscentrales, motorvoertuigen, bosbranden, noem maar op – tot een van de minst begrepen en meest angstaanjagende ziekten: dementie.
Op dat moment, zoals ik meldde bij Mother Jones, het onderzoek dat luchtvervuiling impliceert als een factor die kan bijdragen aan dementie, was alarmerend, consistent en uiteindelijk ‘suggestief’. Sindsdien hebben wetenschappers een golf van onderzoeken gepubliceerd die aantonen dat luchtverontreiniging voor ons veel erger is dan we eerder hadden gedaan gedacht. Het bewijs is zo overtuigend dat veel vooraanstaande onderzoekers het nu overtuigend vinden. “Ik heb geen enkele twijfel om te zeggen dat luchtvervuiling dementie veroorzaakt”, zegt Caleb Finch, gerontoloog en de leider van het onderzoeksnetwerk Luchtvervuiling en Hersenziekten van het USC, dat veel van deze nieuwe onderzoeken heeft voltooid. Wat de effecten op onze gezondheid en welzijn betreft, zegt Finch: “luchtvervuiling is net zo slecht als sigarettenrook.” Dit bewijs arriveert naast het alarmerende nieuws dat de luchtkwaliteit zelfs verslechtert in veel steden in de Verenigde Staten , terwijl het bestuur van Trump zijn inspanningen voortzet om milieugaranties uit te stellen of terug te draaien .
Wat maakt Finch – en de zes andere onderzoekers waar ik mee sprak – zo zeker? Van al het nieuwe onderzoek geven met name drie onderzoeken een duidelijk beeld van de mate waarin de kwaliteit van onze lucht kan bepalen of we ouder worden met onze geest intact. In één van 2018 volgden onderzoekers 130.000 ouderen die een aantal jaren in Londen woonden. Degenen die worden blootgesteld aan hogere niveaus van luchtverontreinigende stoffen, met name stikstofdioxide en fijn stof die vrijkomen bij de verbranding van fossiele brandstoffen, hadden significant meer kans om de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen – de meest voorkomende vorm van dementie – dan hun anderszins demografisch gematchte leeftijdsgenoten. In totaal hadden Londenaren die werden blootgesteld aan de hoogste niveaus van luchtverontreiniging ongeveer anderhalf keer meer kans om de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen gedurende de onderzoeksperiode dan hun buren die waren blootgesteld aan de laagste niveaus.
Een ander, een studie uit 2017 gepubliceerd in de Lancet , volgde alle volwassenen die in Ontario woonden (ongeveer 6 en een half miljoen mensen) gedurende meer dan een decennium en ontdekte dat degenen die dichter bij belangrijke verkeersintensieve wegen woonden significant meer kans hadden om de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen gedurende de gehele onderzoeksperiode, ongeacht hun gezondheid of sociaaleconomische status. Beide studies schatten dat ongeveer 6 tot 7 procent van alle gevallen van dementie in hun monsters te wijten was aan blootstelling aan luchtverontreiniging.
Die studies uit Canada en het VK zijn zeker intrigerend. Maar de meest overtuigende en minst gerapporteerde studie komt uit de Verenigde Staten. Het was overigens ook geïnspireerd op onze eerdere rapportage.
Naar aanleiding van ons eerste rapport over het verband tussen luchtverontreiniging en dementie, besloten drie economen van de Arizona State University – Kelly Bishop, Nicolai Kuminoff en Jonathan Ketcham – om een grootschalig onderzoek naar de kwestie na te streven. “We vonden het artikel van Mother Jones interessant,” zegt Ketcham. “Het was informatief over de plausibele paden en de behoefte aan meer rigoureuze studies die causaliteit kunnen testen.”
Uiteindelijk besloten Bishop, Kuminoff en Ketcham om EPA-gegevens over luchtkwaliteit te koppelen aan vijftien jaar Medicare-records voor 6,9 miljoen Amerikanen ouder dan 65. In plaats van simpelweg vragen of Amerikanen blootgesteld zijn aan meer luchtvervuiling die met dementie is ontwikkeld tegen hogere tarieven, heeft het team geïdentificeerd een quasi-natuurlijk experiment dat willekeurig Amerikanen scheidde in groepen met een hogere of lagere blootstelling aan luchtverontreiniging. In 2005 richtte het Amerikaanse Environmental Protection Agency 132 graafschappen in 21 staten op voor meer regulering omdat ze in strijd bleken te zijn met nieuwe luchtkwaliteitsnormen voor vervuiling van fijne deeltjes. Inwoners van die landen zagen hun luchtkwaliteit dus sneller verbeteren dan hun demografisch gematchte leeftijdsgenoten in andere landen.
Deze gril van verschillende standaarden in het hele land stelde de onderzoekers in staat om te vragen of een gemanipuleerde daling van de blootstelling aan luchtverontreiniging daadwerkelijk leidde tot minder gevallen van dementie, van de ziekte van Alzheimer of andere dementerende ziekten, zoals beroertes. Dit overwon een significante beperking van de andere bestaande onderzoeken, die alleen de verschillen in blootstelling en ziekte konden vergelijken die ‘van nature’ optraden bij mensen die op verschillende plaatsen woonden in plaats van met een geplande interventie. “Als mensen met een lager opleidingsniveau, die minder rijk zijn, en die minder gezond zijn omwille van redenen die we niet kunnen waarnemen, uiteindelijk in meer vervuilde gebieden wonen”, zegt Ketcham, “is het moeilijk om te zeggen welke van die factoren hebben geleid tot ziekte. ”
Zoals ze vorig jaar meldden in het National Bureau of Economic Research, Bishop, Kuminoff en Ketcham bepaalden dat luchtvervuiling inderdaad dementie kan veroorzaken, met name de ziekte van Alzheimer. In graafschappen die snel moesten voldoen aan de nieuwe luchtkwaliteitsnormen, ontwikkelden ouderen de ziekte van Alzheimer in lagere percentages dan hun leeftijdsgenoten in landen waar de nieuwe regels niet van toepassing waren. Jaarlijkse blootstelling aan gemiddeld één microgram fijnstof-verontreiniging per kubieke meter lucht (een hoeveelheid die ruim binnen het bereik van het verschil lag dat u kon zien als u van een schone buurt naar een meer vervuilde buurt verhuisde) verhoogde het risico van de typische ouderling van de VS dementie alsof ze 2,7 jaar ouder waren. De auteurs schatten dat de omvang van dit verhoogde risico in de buurt kwam van die van andere bekende dementie-stuurders, waaronder hypertensie en hartaandoeningen.
Alles bij elkaar genomen, zegt Ketcham, heeft de handhaving van de strengere luchtkwaliteitsnorm van de EPA waarschijnlijk geleid tot 140.000 minder mensen met dementie in 2014. Hij plaatst de economische waarde van die vermeden ziektelast op ongeveer $ 163 miljard.
Onderzoekers begrijpen nu beter wat er in de hersenen gebeurt als je vervuilde lucht inademt – en hoe dat jaren later kan leiden tot neurodegeneratie. Wanneer u verontreinigende stoffen inademt, worden de kleinste deeltjes, uitgestoten door auto’s, krachtcentrales en andere plaatsen waar brandstof wordt verbrand, opgeslagen in het gevoelige weefsel van uw longen of komen ze in uw bloedbaan terecht. Op die plaatsen activeren ze een immuunrespons die de binnendringende deeltjes tracht te vangen, te bevatten en te verwijderen. Na verloop van tijd veralgemeent die respons zich tot wat we ‘systemische ontsteking’ noemen, of een overactieve, te opgewonden immuunrespons over het hele lichaam.
Een systemische ontsteking lijkt de belangrijkste manier te zijn om luchtvervuiling de hersenen te schaden, zegt Caleb Finch. Begin 2017 toonden Finch en zijn collega’s aan dat ontsteking na blootstelling aan luchtverontreiniging leidt tot de vorming van plaques van Alzheimer in de hersenen van muizen die genetisch zijn aangepast om de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen. “Dat was indrukwekkend”, zegt George Martin, directeur emeritus van het onderzoekscentrum voor de ziekte van Alzheimer van de universiteit van Washington, dat niet bij het onderzoek betrokken was. Vanwege die studie, en anderen zoals het, gelooft Martin nu dat luchtvervuiling een mogelijke oorzaak van dementie kan zijn, hoewel hij meer bewijs wil van de mechanismen, en idealiter van een specifiek onderdeel of componenten van luchtvervuiling.
In de komende jaren zouden deze nieuwe bevindingen het inzicht van wetenschappers in neurodegeneratieve ziekten kunnen beïnvloeden. Vanwege deze nieuwe studies, zegt George Perry, hoofdwetenschapper van het Brain Health Consortium aan de Universiteit van Texas in San Antonio en hoofdredacteur van het Journal of Alzheimer’s Disease, “is mijn kijk op Alzheimer aan het veranderen en ik denk dat de het veld verandert ermee. “Perry gelooft nu dat luchtverontreiniging een potentiële risicofactor voor dementie is, en zijn Alzheimer-tijdschrift zal binnenkort een speciale uitgave draaien die gewijd is aan de link tussen beide. Gedeeltelijk gemotiveerd door het nieuwe bewijs ziet Perry ook in toenemende mate dementie als een ziekte zoals kanker, waarbij meerdere factoren tot pathologie kunnen leiden. “Mensen ontwikkelen kanker zonder te roken of te worden blootgesteld aan luchtvervuiling,” zegt hij, “maar elk van deze zal uw risico verhogen.”
In tegenstelling tot roken, kunnen we niet altijd weten wanneer we worden blootgesteld aan vieze lucht en kunnen we niet beslissen wanneer we moeten stoppen. Toch is Kuminoff van de deelstaat van Arizona ervan overtuigd dat we meer dementie kunnen voorkomen door onze bestaande normen voor luchtverontreiniging te versterken. Als er een veilig niveau van blootstelling is, zegt hij: “We zijn er nog niet.”